I znów zapraszam Was na przepis last minute. Sezon na szparagi trwa od połowy kwietnia do połowy lipca, więc właściwie zbliżamy się ku jego końcowi. Pani w zieleniaku powiedziała mi, że szparagi będą dostępne u nich jeszcze tydzień. Jednak ten przepis, robiony przeze mnie od lat, powinien znaleźć się w końcu na blogu. Co roku robię zdjęcia tej pysznej, pożywnej tarty, do tej pory nigdy nie byłam z nich zadawolona. Tym razem zrobiłam jednak dość porządne, choć mogłoby być lepsze ;)  Szparagi są smaczne i zdrowe, ale poza szparagowym sezonem możecie użyć także cukinii lub szpinaku, a pozostałe składniki pozostawić bez zmian. W podobnej wersji robię też tę tatrę z botwinką albo boćwiną, czyli z młodymi burakami ćwikłowymi lub z burakiem liściowy.

Chyba każdy lubi szparagi? Szparagi są niesamowitym źródłem smaku umami, właściwie jedzone na surowo, czy po szybkim blanszowaniu dają nam bogactwo wrażeń smakowych. Z drugiej strony w parze z umami idzie smak słony, który potęguje odczuwanie smaku pysznego. Dlatego tak dobrze smakują szparagi pieczone i doprawione różnymi przyprawami, chociażby te z przepisu na szparagi pieczone w skórce pomarańczowej [LINK DO PRZEPISU]. Doskonale też komponują się ze słoną masą a’la jajeczną z tego przepisu. Do tego masa zrobiona jest z tofu, dzięki czemu jest bardziej pożywna – same szparagi mają 4,5 g białka na 100 g, 100 g tofu to już około 45 g białka.

Jednak szparagi zawierają mnóstwo cennych dla naszego ciała związków:

Niestety szparagi zawierają również związki purynowe, które u niektórych mogą powodować gromadzenie się kwasu moczowego w organizmie, powinny się ich wystrzegać więc osoby chore na dnę moczanową.

Jednak dla wszystkich, którzy szparagi mogą spożywać tarta z tego przepisu będzie po prostu:

pyszna i aromatyczna

pożywna i zdrowa

bezglutenowa

łatwa w wykonaniu, choć odrobinę pracochłonna 

BEZGLUTENOWA TARTA ZE SZPARAGAMI I BOBEM

Kategoria przepisu: obiad, lunch

Kuchnia: wegańska, opcja bezglutenowa

Czas przygotowania:  60 minut, w tym 40 minut pieczenia

Ilość porcji: 4, tortownica o średnicy około 22 cm +/- 2 cm

Stopień trudności: średni

SKŁADNIKI

Miary użyte w przepisie: szklanka - 250 ml, łyżka - 15 ml, łyżeczka - 5 ml

W przypadku tego przepisu nie musimy trzymać dokładnych mas, ważne są proporcje składników.

Spód tarty:

2 łyżki mielonego siemienia lnianego

4 łyżki wody

1 szklanka (150 g) maki gryczanej*

1 szklanka (150 g) mąki owsianej lub zmiksowanych płatków owsianych*

½ szklanki (80 g) skrobi kukurydzianej, z tapioki lub innej*

½ szklanki mleka swojego owsianego lub dowolnego innego mleka roślinnego*

1/2 szklanki oliwy z oliwek lub innego oleju

łyżeczka soli

łyżeczka cukru lub innego słodzika

Nadzienie:

10 sztuk (200 g) cienkich szparagów (lub grubych przekrojonych wzdłuż na pół)

1 szklanka (100 g) obranego bobu lub groszku cukrowego (może być mrożony)

1 łyżka oleju

1 duża czerwona cebula

1 łyżeczka cukru lub syropu np. daktylowego

1 łyżka sosu sojowego

1 łyżeczka soku z cytryny

Masa bez-jajeczna:

1,5 szklanki (370 ml) mleka sojowego, owsianego lub dowolnego innego mleka roślinnego

1 kostka tofu silken lub twardego (180-200 g)

1/2 szklanki skrobi kukurydzianej, z tapioki lub ziemniaczanej*

4 łyżki płatków drożdżowych*

2 łyżeczki pieprzu cytrynowego lub 1 łyżeczka pieprzu czarnego + 1 łyżeczka skórki otartej z cytryny

1 łyżka soku z cytryny

2 łyżeczki czosnku granulowanego

1 łyżeczka suszonego tymianku lub 2 łyżki świeżego

1 łyżeczka słodkiej papryki

1 łyżeczka kurkumy

1 łyżeczka soli jajecznej Kala Namak lub soli zwykłej

*Aby tarta była bezglutenowa wszystkie oznaczone gwiazdką składniki powinni posiadać odpowiedni certyfikat.

WYKONANIE

Przygotowujemy jajko lniane, mieszając zmielony len i wodę w misce. Odkładamy na bok.

Bób gotujemy 10 minut, studzimy i obieramy z łupinek.

Na patelni rozgrzewamy łyżkę oleju, wrzucamy pokrojoną w talarki cebulę i smażymy na wolnym ogniu, aż się zeszkli. Dodajemy cukier, sok z cytryny oraz sos sojowy, smażymy 3-4 minuty, aż marynata odparuje.

Piekarnik rozgrzewamy do 180 °C.

Wszystkie suche składniki na spód umieszczamy w  dużej misce i mieszamy do połączenia. Następnie dodaj olej, mleko migdałowe i jajko lniane. Dokładnie wymieszaj, tak aby uzyskać ciasto, które jest sypkie jak mokry piasek – dopiero po ściśnięciu tworzy zwartą masę. Jeśli ciasto jest zbyt sypkie dodajemy więcej mleka roślinnego - po 1 łyżce.

Przenosimy ciasto na tartę do formy i za palcami dociskamy dno i boki. Spód wstawiamy do piekarnika i pieczemy 15 minut w 180 °C.

W między czasie przygotowujemy masę bez-jajeczną: w garnku umieszczamy mleko, tofu, skrobię i pozostałe składniki. Miksujemy przy użyciu blendera ręcznego na możliwie gładką masę – w przypadku tofu twardego raczej będą grudki.

Masę podgrzewamy, ciągle mieszając, aż stanie się bardzo gęsta (6-7 min).

Spód wyciągamy z piekarnika, układamy warstwę z ½ porcji szparagów, bobu i cebuli, zalewamy masą; układamy kolejną warstwę szparagów, boby i cebuli, skarpiamy olejem i posypujemy szczyptą pieprzu cytrynowego.

Wstawiamy znów do piekarnika i pieczemy 35 minut.

Podajemy ciepłą lub schłodzoną.

Smacznego :)

NOTATKI

Tarta jest bardzo dobra na zimno i jest idealną propozycją na piknik lub do lunchbox'u.

To jeden z tych przepisów, które robię co rok, kiedy tylko dobry rabarbar wpadnie w moje ręce i na prawde powinien pojawić się na tym blogu już dawno. Pieczony czy duszony rabarbar jako dodatek do sosów to nic nowego, już nawet raz pojawił się nawet na blogu, jako dodatek do chałwowej jaglanki (LINK do przepisu). W tym przepisie mamy jednak do czynienia z deserem bardziej wykwintnym, do którego to lody waniliowe są tylko dodatkiem. O doskonałym, głębokim smaku decyduje połączenie lekko kwaśnego smaku rabarbaru, cukru i aromatycznej skórki pomarańczowej lub cytrynowej, laski wanilii, kradamonu i wina. Warto oczywiście kupić wino wegańskie, ważne aby było wytrawne lub półwytrawne. Jeśli wino będzie słodkie, niezbędna będzie zmniejszenie ilości cukru w przepisie – po prostu za słodki rabarbar to już nie jest to.

Rabarbar to warzywo, pełniące kulinarną funkcję deserowa.  Rabarbar jest świetnym surowcem na kompoty (LINK do przepisu), można też z niego zrobić wino owocowe, jeśli pozostajemy w temacie win.  W sensie botanicznym to jednak nie owoc, ponieważ zjadamy ogonki liściowe rabarbaru. Zresztą wiele owoców (w sensie botaniczny) uznawanych jest za warzywa.

Dlaczego warto jeść rabarbar? O rabarbarze pisałam już w poprzednich przepisach, ale warto powtórzyć o jeszcze raz:

A wracając to przepisu - otrzymamy z niego danie, które jest:

aromatyczne i korzenne

z orientalnym sznytem

pełne składników odżywczych

proste do przygotowania i oparte na dostępnych składnikach

Zapraszam na (jeszcze) sezonowy przepis!

RABARBAR PIECZONY W WINIE

Kategoria przepisu: deser

Kuchnia: wegańska, bezglutenowa

Ilość porcji: 4

Stopień trudności: łatwy

Czas przygotowania: 30 min

SKŁADNIKI

Miary użyte w przepisie:  szklanka - 250 ml, łyżka - 15 ml, łyżeczka - 5 ml

W przypadku tego przepisu nie musimy trzymać dokładnych mas, ważne są proporcje składników.

4 łodygi (około 0,5) kg) rabarbaru

1 cytryna lub 1/2 pomarańczy

5 łyżek brązowego cukru lub ksylitolu

½ szklanki (125 ml) czerwonego wina

1 laska wanilii lub 1 łyżeczka ekstraktu z wanilii

¼ łyżeczki kardamonu

PRZYGOTOWANIE

Rabarbar kroimy na 4-5 cm kawałki, umieszczamy na blaszce do pieczenia.

Dodajemy przyprawy, cukier, wino, kardamon  i wanilię, dokładnie mieszamy.

Z dobrze umytej cytryny lub pomarańczy ścieramy skórkę (na drobnej tarce), równomiernie posypujemy nią rabarbar.

Pieczemy pod przykryciem 20 minut.

Podajemy gorący z kulką lodów waniliowych (tutaj waniliowe marki Grycan) lub z budyniem chałwowym (LINK do przepisu).

NOTATKI

Rabarbar możemy też udusić pod przykuciem na patelni.

Lody wanioliowe Grycana bardzo lubię i mam je w sklepie pod domem, ale podobno bardzo dobre są też Algidy czy wiele innych dostępnych w Biedronce czy Lidlu, mają tylko gorszy skład.

Smacznego!

Dzień dobry w Nowym Roku :) Jak Wasze noworoczne postanowienia? Jeśli wśród nich jest zdrowe jedzenie i ograniczenie mięsa, to dobrze trafiliście :) Danie, które dziś Wam zaprezentuję, zostało zainspirowane dość popularnym połączeniem kaszy i boczku, z tym że pełen złego cholesterolu boczek zastąpiła tu smażona z wędzoną papryką ciecierzyca, zaś krótko podduszony  na warzywnym bulionie jarmuż to bomba witaminowa.

Ostatnio w naszej zielonej kuchni królują dania proste, codzienne i lekkie, choć pyszne i pożywne. Czasami zastanawiam się jakby to było poświęcić tego bloga i własną kuchnię tylko sezonowemu, lokalnemu czy też tradycyjnie polskiemu jedzeniu. Na przykład jedzeniu na bazie produktów roślinnych pozyskiwanych tylko przez polskie rolnictwo. Właściwie, oprócz bananów czy teraz pomarańczy, niewiele kupujemy importowanego jedzenia. I bez tych bananów trudno wyobrazić mi sobie wegańskie desery czy pieczenie ciast bez cukru. Albo cytryny i limonki. Nic nie zastąpi ich smaku w jagielniku. Ciężko powstrzymać mi się w zimę od zakupy pomidorków koktajlowych tak pięknie pachnących hiszpańskim słońcem. I co z przyprawami? Przecież nawet jak najbardziej chyba tradycyjna z przypraw polskiej kuchni, czyli pieprz jest uprawiany w tropikach. Trudno wyobrazić sobie kuchnie z produktami tylko z Polski, tym bardziej że coraz więcej gatunków roślin spoza tradycyjnego rolnictwa roślinie na polskich polach.

W ciągu ostatnich miesięcy nasza kuchnia stała się jednak bardzo lokalna. Kupujemy produkty od producentów o ile to możliwe, jemy to co wyhodowali na swoim małym polu teściowie. Dzieci chcą umiarkowanie pikantnej kuchni, to też pomaga w utrzymaniu tradycyjnego trendu (chociaż robienie pomidorówki na zmianę z ogórkową trochę mnie już męczy ;) Nawet fast food, które przygotowałam do wciąż nie skończonego e-booka jest jakieś lokalne.

Przepis na wegańskie kaszotto wpisuje się w trend prostej i w dużej mierze lokalnej kuchni. W któraś niedzielę niehandlową zaskoczyła mnie pusta lodówka. Były tam resztki jarmużu włoskiego, zdobytego na dniu szabrownika w Gospodarstwie Ludwika Majlerta (przepis pochodzi z listopada, ale jest wciąż aktualny ;),  a w słoiku zawekowany domowy bulion. W szafce czekał pęczak, a w zamrażarce zapas ugotowanej ciecierzycy. Jeszcze czosnek, sos sojowy (no nie ma chyba dobrego sosu sojowego warzonego w Polsce ...), przyprawy i odrobina oleju. Składniki na obiad były skompletowane. Dlaczego piszę takie banały? Żeby pokazać Wam, że dania możemy zrobić z tego co mamy w lodówce, bez kupowania kolejnych składników. I tak powstało danie naturalnie nasycone umami, z pikanym i wędzonym akcentem.  Nie są to wysublimowane kulinarno-smakowe fajerwerki, ale danie jest bez wątpienia pyszne i satysfakcjonujące. Do tego pożywne i zdrowe.

Główną rolę dietetyczną pełni tu oczywiście gwiazda wśród zieleniny i kapustowatych, czyli jarmuż. Jest to roślina, która w Polsce była uprawiana już przed wojną, choć uznawana za jedzenie odpowiednie dla biednej części społeczeństwa. Jarmuż to odmiana kapusty zwyczajnej,  która charakteryzuję się niezwykle wysoką zawartością witamin i minerałów - wapnia zawiera więcej niż mleko, prowitaminy A, K i C więcej niż wynosi nasze średnie dzienne zapotrzebowania. Jarmuż, podobnie jak inne warzywa kapustne jest bogatym źródłem sulforafanu - przeciwutleniacza, który ma silne działanie antyrodnikowe i w konsekwencji potencjalne właściwości antynowotworowe. Surowy jarmuż zawiera dużą ilość goitogenów, enzymów, które zmniejszają pobieranie jodu i  mogącymi zakłócać pracę tarczycy. Dlatego jarmuż warto poddać obróbce termicznej, w celu dezaktywacji tych niekorzystnych dla nas enzymów, a żeby zachować jak najwięcej składników odżywczych warto np. gotować go na parze lub skracać obróbkę termiczną do minimum.

Tutaj jarmuż dusiłam jakieś 3-4 minut, tak żeby tylko delikatnie zmiękł. Przygotowany w sposób zyska jeszcze na walorach. Ja nie jestem jego fanką, ale duszony z bulionem i czosnkiem jest pyszny. W przepisie użyłam dość wyjątkowej odmiany jarmużu -  calo verede,  który na polskie pola trafił chyba dość niedawno. Jarmuż  zwykły, o mocno pofalowanych liściach, też będzie odpowiedni do tego przepisu. Ten polski kupimy jeszcze nawet w zimę. Warto zaopatrzyć się w niego na bazarze lub zieleniaku, gdzie można kupić liście w pęczkach. Ten porwany na małe kawałki i sprzedawany w folii ma mniejszą zawartość witamin, które utleniają się w wyniku zniszczenia blaszki liściowej i długotrwałej ekspozycji na tlen z powietrza. Nie wspominając już o plastikowym opakowaniu, które ekologiczne nie jest.

Zapraszam Was na jesienno-zimowy (powstał na jesieni, lecz jest wciąż aktualny) przepis na kaszotto, które jest:

przepełnione smakiem umami

przygotowane z lokalny i łatwo dostępnych składników

ciepłe i sycące

pełne składników odżywczych

szybkie do przygotowania

doskonałe na obiad w domu lub lunch do pudełka

spokojnie można je uznać za zimowy comfort food ;)

A dziś piekę po raz kolejny chlebek gruszkowy, na którego pomysł naprowadziło mnie właśnie myślenie o tradycyjnym polskim jedzeniu. Mój tata opowiadał mi, że jego ciocie przygotowywały przepyszne ciasto na gruszkach ulęgałkach mielonych w całości. Ja dostępu do ulęgałek nie mam, ale wychodzi świetnie na słodkich gruszkach ze sklepu. Trzymajcie kciuki za zdjęcia, może w końcu pojawi się coś słodkiego na blogu :)

KASZOTTO Z JARMUŻEM I CIECIERZYCĄ Z WĘDZONĄ PAPRYKĄ

Kategoria przepisu: drugie danie

Kuchnia: wegańska, bezglutenowa (opcja)

Czas przygotowania: 30 min

Ilość porcji: 4

Stopień trudności:  łatwe

SKŁADNIKI

1 szklanka ugotowanej ciecierzycy lub ciecierzycy z puszki

mały pęczek jarmużu (około 4 szklanek liści przed duszeniem)
2 + 1/3 szklanki bulionu warzywnego

2 ząbki czosnku

1 łyżeczka wędzonej ostrej lub słodkiej papryki*

1 łyżka sosu sojowego

2 łyżki oleju

sól i pieprz do smaku

wegański parmezan - tutaj Vermezan od Wege Sióstr (LINK), można użyć własnej roboty (LINK DO PRZEPISU - jest na dole strony) - w wersji bezglutenowej użyjcie płatków drożdżowych bez słodu.

*według preferencji i tego co mamy w szafce - możecie też zmieszać 1 łyżeczkę wędzonej słodkiej papryki i 1/2 łyżeczki chilli

Użyte miary: szklanka - 250 ml, łyżka - 15 ml, łyżeczka - 5 ml

PRZYGOTOWANIE

Pęczak płuczemy, zlewamy 2 szklankami bulionu, mieszamy i gotujemy 10 minut pod przykryciem na wolnym ogniu bez mieszania. Po tym czasie wyłączamy gaz i zostawiamy na dodatkowe 10 minut.

Na patelni rozgrzewamy olej (1 łyżka), dodajemy przyprawy i sos sojowy, mieszamy. Wsypujemy ciecierzycę i smażymy na wolnym ogniu 2-3 minuty lub aż się zrumieni się. Przekładamy do miseczki, przykrywamy talerzykiem.

Na tę samą patelnię dodajemy łyżkę oleju, wyciskamy lub dodajemy pokrojony na plasterki czosnek i smażymy kilka sekund. Dodajemy jarmuż, zalewamy 1/2 szklanki bulionu, dusimy 3-4 minuty aż jarmuż zmięknie. Dodajemy sól i pieprz według uznania, mieszamy.

Do misek przekładamy kaszę, wykładamy na nią ciecierzycę oraz jarmuż, posypujemy  wegańskim parmezanem.

Smacznego :)

NOTATKI

Na blogu nie pojawił się jeszcze przepis na bulion warzywny, choć jest on podstawą naszej kuchni. Bulion przechowujemy zawekowany w słoikach lub mrozimy. Najprościej zrobić go np. z jednej małej włoszczyzny – wtedy dostajemy bulion np. na jedną zupę. Warzywa obieramy, kroimy na mniejsze części (np. na ¼) i zalewamy 1,5  litra wody. Gotujemy 2 godziny na wolnym ogniu. Warzywa odcedzamy przelewając bulion przez sitko. Możemy wykorzystać je na sałatkę warzywną lub upiec na ich bazie pieczeń. W tym przepisie możecie też oczywiście użyć bulionu w kostce, na rynku dostępne są takie o całkiem dobrym składzie – wtedy rozpuście kostkę w odpowiedniej objętości wody przed dodaniem od kaszy czy jarmużu.